Ας έρθουμε σε ένα κύκλωμα
LC, όπως στο διπλανό σχήμα, για το οποίο μας δίνεται ότι ο πυκνωτής έχει
φορτισθεί με τάση V=10V και τη στιγμή t=0 κλείνουμε το διακόπτη. Αμέσως μετά,
ποιο είναι το πρόσημο για τα μεγέθη: φορτίο πυκνωτή, ένταση ρεύματος, τάση
πυκνωτή, τάση του πηνίου και ΗΕΔ από αυτεπαγωγή του πηνίου;
Δεν μπορούν να απαντηθούν τα παραπάνω ερωτήματα, αν
προηγουμένως δεν ορίσουμε ποιος οπλισμός του πυκνωτή φέρει το θετικό φορτίο. Ο
ορισμός αυτός είναι αυθαίρετος, όπως αυθαίρετα ορίζουμε την θετική κατεύθυνση
στις μηχανικές ταλαντώσεις. Έχουμε το δικαίωμα να ορίσουμε αυθαίρετα τον θετικό
οπλισμό, αλλά αυτός ο ορισμός θα συμπαρασύρει και τα πρόσημα όλων των άλλων
μεγεθών που αναφέρθηκαν.
Έστω λοιπόν, ότι δεχόμαστε
ότι ο οπλισμός Α φέρει θετικό φορτίο τη στιγμή t=0. Ο οπλισμός αυτός θα είναι ο οπλισμός αναφοράς
μας και στο φορτίο του θα αναφερόμαστε, από δω και πέρα, ονομάζοντάς το «φορτίο
πυκνωτή». Αλλά αν λάβουμε υπόψη ότι q=CV, σε θετικό φορτίο αντιστοιχεί και θετική τάση.
Αν λοιπόν το q>0 και η αντίστοιχη τάση του πυκνωτή Vc>0.
Συνεπώς μιλώντας για θετική τάση, εννοούμε την τάση Vc=VΑΒ=+10V
και η θετική φορά διαγραφής θα είναι όπως στο σχήμα (ωρολογιακή φορά), αφού η
ένταση του ρεύματος με φορά προς τον οπλισμό Α, θα επιφέρει αύξηση του φορτίου
του πυκνωτή. Όμως εδώ ο πυκνωτής εκφορτίζεται και η ένταση του ρεύματος θα
είναι όπως στο σχήμα, αλλά τότε i<0 o:p="">0>
Από τον δεύτερο κανόνα του Kirchhoff θα πάρουμε (με τη φορά
διαγραφής):
VΑΒ+VΓΔ=0
ή
VΓΔ=-VΑΒ
< 0 ή
VL<0 o:p="">0>
Δηλαδή μιλώντας για τάση στο πηνίο αυτή θα είναι
αρνητική και μάλιστα VL= -10V. Τι σημαίνει αρνητική τάση; Σημαίνει
ότι το δυναμικό στο Γ είναι μικρότερο από το δυναμικό στο Δ. Να το πούμε
αλλιώς;
Το πηνίο λειτουργεί ως μια ηλεκτρεγερτική δύναμη με τον
θετικό πόλο στο άκρο του Δ.
Πόση είναι τώρα δηλαδή η ΗΕΔ από αυτεπαγωγή; Με βάση τη
φορά διαγραφής:
Εαυτ=+10V.
Τι σημαίνει η θετική τιμή
της ΗΕΔ; Ότι τείνει να δημιουργήσει στο κύκλωμα μια θετική ένταση ρεύματος!!!
Προφανώς θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε τον οπλισμό Β να
έχει το θετικό φορτίο. Η κατάσταση θα μπορούσε να μελετηθεί εξίσου σωστά, απλά
τώρα θα είχαμε τα πρόσημα με βάση τη νέα φορά διαγραφής, δηλαδή
Η συνέχεια σε pdf.
Η συνέχεια σε pdf.
ή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου